Péu-de-chin
Nardus stricta
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Greso.
Noms en français : Nard raide, Poil-de-bouc.
Descripcioun :Aquéu péu-de-chin trachis sus li tepiero de mountagno, souvènt sus li cresten, e dins li coumbo à nèu. Fai de gròssi mato que podon s'espasseja sus de grand relarg. Se recounèis à sis espigo primo mai redo, un pau vióuleto emé lis estamino blanco ; lis espiguet soun gaire sarra e tóuti vira dóu meme coustat emé uno souleto flour.
Usanço :Li bèsti l'esbrouton pas. D'acò, quouro n'i'a proun de péu-de-chin, mostro que lou relarg èi trop pastura.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40(60) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nardus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero
- Coumbo à nèu
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Nardus stricta L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753